James Cameron's AVATAR

Μάστορας : James Cameron
Παίχτες : Sam Worthington, Sigourney Weaver, Michelle Rodriguez
Πόσα πιάνει; σαν εμπειρία 5/5, σαν ταινία 4 / 5
Με δυό λογάκια :
Στο μακρινό μέλλον το ενεργειακό πρόβλημα είναι το σημαντικότερο για τον πλανήτη μας. Στον πλανήτη Pandora ανακαλύπτεται ένα μεγάλο κοίτασμα υπερσπάνιου υλικού που μπορεί να δώσει μια οριστική λύση. Ωστόσο το πρόβλημα βρίσκεται στο εξαιρετικά επικίνδυνο και αφιλόξενο περιβάλλον του πλανήτη, όσο και στους κατοίκους του, μια ανθρωποειδή φυλή που ονομάζονται Na'Vi και ζουν σε ένα καθεστώς πνευματικής και σωματικής αρμονίας και αλληλεπίδρασης με τον πλανήτη τους. Ένας πρώην πεζοναύτης συμμετέχει στο πρόγραμμα AVATAR, όπου συνδέεται τηλεπαθητικά με ένα οργανικό ομοίωμα των ανθρωποειδών, προκειμένου να διεισδύσει στην κοινωνία τους και να μελετηθούν καλύτερα οι αδυναμίες και τα μυστικά τους. Σύντομα όμως γοητεύεται από τον τρόπο ζωής τους και τότε θα έρθει αντιμέτωπος με τους προϊστάμενους και τα αρχικά κίνητρα της αποστολής του...

Αναλυτικότερα :
Όσον αφορά το τεχνολογικό θέμα, τα πολλά λόγια είναι φτώχεια : είδα το μέλλον και ονομάζεται AVATAR! Είναι ο τρόπος που κατεξοχήν θα βλέπουμε κινηματογράφο, σε δέκα χρόνια από τώρα! Απλά μη διανοηθείτε να χάσετε την εμπειρία να το δείτε σε έναν 3d κινηματογράφο. Και αν ο όρος σας φέρνει στο μυαλό τις ψευτοτρισδιάστατες ταινίες της 10ετίας του '80, ε, ξεχάστε το. Ξέρετε, αυτές που αποτελούταν από 2 διαφορετικά ίδια είδωλα στο ίδιο καρέ, ένα σε πράσινους και ένα σε κόκκινους τόνους; που τα έβλεπες με αυτά τα χάρτινα γυαλάκια που είχαν στο ένα μάτι πράσινο φιλμ και στο άλλο κόκκινο; Τότε, με την αλλαγή της προοπτικής (το κάθε μάτι έβλεπε την ίδια εικόνα αλλά με άλλα χρώματα) δημιουργούταν η ψευδαίσθηση του τρισδιάστατου. Καμία σχέση με το AVATAR. Η τεχνική που χρησιμοποιείται εδώ είναι τελείως διαφορετική. Κατ' αρχήν τα γυαλιά δεν είναι καν σαν τα παλιά, είναι σαν τα φτηνά πλαστικά που πουλάνε οι κινέζοι και τα παιχνιδάδικα και τα αγοράζουν για τα μικρά παιδάκια που ζητάνε γυαλιά ηλίου! Με άχρωμο φακό. Και η ταινία χωρίς αυτά δεν είναι πρασικοκόκκινη, αλλά απλά θολή. Όσοι έχουν μυωπία, θα καταλάβουν καλύτερα την παρακάτω πρόταση. Το να βλέπεις το νέο 3d χωρίς τα γυαλιά, είναι σαν να προσπαθείς να δεις μια ταινία χωρίς να φοράς τα κανονικά γυαλιά σου. Επανέρχομαι, γιατί ξέφυγα. Το αποτέλεσμα κόβει την ανάσα. Παραδόξως, οι απλές σκηνές όπου, φερ'ειπείν, βρίσκονται πολλά άτομα ταυτόχρονα στην οθόνη ή αυτές όπου ανάμεσα στους χαρακτήρες παρεμβάλλονται σκόνη, γυαλί, φυτά και πάει λέγοντας, είναι πολύ πιο εντυπωσιακές (όσον αφορά τη 3d απόδοση) από τις σκηνές μάχης.

Νομίζω ότι αμέσως μετά το τεχνολογικό κομμάτι, η μεγαλύτερη αρετή της ταινίας είναι η αισθητική αρτιότητα, ειδικά όσον αφορά τα τοπία. Η ομορφιά που θα εισπράξει το μάτι σου είναι τόση που αισθάνεσαι ότι δε θα αντέξει παραπάνω. Από τα τροπικά δάση, στους απόκρημνους γκρεμούς και τα ιπτάμενα νησιά, το αισθητικό αποτέλεσμα θα σε στείλει αδιάβαστο. Ομολογουμένως, η Pandora είναι ένα εντυπωσιακό μέρος! Δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο και με τα μοντέλα των πλασμάτων που θυμίζουν πραγματικά ζώα, με παραλλαγμένα στοιχεία πάνω τους. Συνήθως, κάποιο σημείο της ανατομίας τους απλά διπλασιάζεται σε αριθμό (και μη πάει ο νους σας πουθενά πονηρά! ... άντε προστυχόμυαλα!...) Δηλαδή δεύτερα ζευγάρια μάτια, πόδια, φτερά, ουρές και πάει λέγοντας. Επίσης, είναι τα μοντέλα που φαντάζουν πιο τεχνητά, “ψεύτικα”. Ευτυχώς όλα τα υπόλοιπα, ειδικά τα οχήματα των ανθρώπων είναι άψογα και άκρως αληθοφανή.

Σκηνοθεσία “τέντα”, άψογη, σχολαστική, καλοκουρδισμένη σαν Ελβετικό ρολόι. Δηλαδή ό,τι περιμένεις από τον James Cameron. Σε υψηλό επίπεδο κυμαίνονται και η ερμηνείες, ακόμα και από μέτριους ηθοποιούς σαν τον Sam Worthington (που αν και αξιοπρεπέστατος εδώ, εντούτοις ακόμα να καταλάβω γιατί επιλέχτηκε για πρωταγωνιστής σε ένα τόσο τιτάνιων διαστάσεων project) Μοναδική εξαίρεση οι δυο πρωταρχικές φιγούρες των “κακών” που θυμίζουν καρικατούρες, αλλά για αυτό θα μιλήσουμε αναλυτικότερα παρακάτω. Ιστορία δυνατή που συγκινεί. Χωρίς τα φρου φρου και τα πολλά αρώματα, η ιστορία του AVATAR είναι μια απλή κλασική αφήγηση για τον έρωτα και τον πόλεμο. Για αυτό και ΔΕ ΓΙΝΕΤΑΙ να αστοχήσει στο δρόμο της για την καρδιά του κοινού. Όταν ειδικά η ταινία εμβαθύνει στον τρόπο ζωής των Na'Vi και στην ιδιαίτερη σχέση που έχουν με το περιβάλλον τους, προσφέρει τα καλύτερα, πιο βαθιά και ειλικρινή σημεία της. Πράγμα μάλλον ειρωνικό, προκειμένου ότι μιλάμε για εξ'ολοκλήρου φανταστικά πλάσματα. Αλλά ίσως και εσκεμμένο, έτσι ώστε να αντικρούει με την κενότητα, το ψέμα και την απληστία της αντίπαλης, ανθρώπινης πλευράς.

Τα όποια μειονεκτήματα της ταινίας είναι μάλλον αρκετά προβλέψιμα, τουλάχιστον από όσους ξέρουν από κινηματογράφο. Η ιστορία του παρείσακτου, του εχθρού που διεισδύει στο αντίπαλο στρατόπεδο, ταυτίζεται με αυτό και αποφασίζει τελικά να το υπερασπιστεί ενάντια στους πρώην συμμάχους του είναι απλά χιλιοεπωμένη. Το κατά τα άλλα υπέροχο θέαμα είναι απόλυτα politically correct, κλεισμένο μέσα σε άγραφες συμβάσεις “ευπρέπειας” προκειμένου να το δουν όσο το δυνατόν περισσότεροι θεατές και να κυλήσουν τα φράγκα άφθονα στα ταμεία. Το νιώθεις σε σημεία να ασφυκτιά. Όταν αναπόφευκτα θα βρεθείς αντιμέτωπος με αναίμακτες σκηνές μάχης. Ένα ρομάντζο προεφηβικού χαρακτήρα, στερημένο από κάθε στάλα αληθινού πάθους και τέλος, το παράδοξο φαινόμενο, σκληροτράχηλοι στρατιωτικοί, μέσα στο χαμό της μάχης, να βρίζουν και να εκφράζονται σαν παιδιά του νηπιαγωγείου. Η ανθρώπινη πλευρά παρουσιάζεται επιφανειακά, κλισεδιασμένα και επιγραμματικά, με επικεφαλής έναν στρατόκαβλο παρωπιδικό καραβανά και έναν άσχετο προϊστάμενο που δεν ξέρει τι του γίνεται. Ελαφρώς απογοητευτικό και το ζαχαρένιο happy end όπου ζουνε αυτοί καλά και εμείς καλύτερα και κανένας εκ των πρωταγωνιστών δεν πεθαίνει, παρά τις μεγάλες προσπάθειες που καταβάλλονται για να μας πείσουν ότι πρόκειται να συμβεί το αντίθετο. Όλα αυτά ωστόσο αδυνατούν να υποβιβάσουν σημαντικά τις εντυπώσεις από αυτό το έπος.

Ρεζουμέ :
Θα το ξαναπώ. Είδα το μέλλον του κινηματογράφου και το όνομά του ήταν AVATAR. Μπορεί να μην είναι αψεγάδιαστο, αλλά σαν το πρώτο από τα πολλά βήματα που θα ακολουθήσουν, σε ένα τουλάχιστον συναρπαστικό κινηματογραφικό ταξίδι που μας περιμένει, κρίνεται απόλυτα επιτυχημένο. Τα καλύτερα στοιχεία της τεχνολογίας συναντούν μια κατά βάθος παλιομοδίτικη αλλά αγαπημένη διήγηση που θα κάνει τις 2 ώρες και 41 λεπτά της ταινίας να κυλήσουν αβίαστα και αρμονικά, σα γάργαρο νεράκι.